Vaak komen professionals die wie we mogen coachen met allerlei persoonlijke ontwikkelvragen. Ze lopen in hun (werkende) leven steeds tegen dezelfde dingen aan en draaien zichzelf meer en meer vast in de manier waarop ze omgaan met uitdagende of soms alledaagse situaties. Ze willen dit graag veranderen maar weten niet goed hoe. Want waar begin je? Hoe weet je zeker dat je op een goede manier aan je probleem of situatie werkt? Wanneer ben je op weg om een duurzame verandering voor elkaar te krijgen en hoe voorkom je dat je over een tijdje toch weer terugvalt in oud gedrag? Herkenbaar? Met deze stappen werk je gestructureerd en gedegen naar jouw nieuwe IK toe.
Hoe zou je het willen? Waar verlang je naar? Wat mag er anders?
Breng eerst eens goed in kaart wat je precies anders wil. Stel dat je op een schaal van 0 tot 10 toe wil werken naar jouw 10: hoe ziet die er dan uit? Hoe concreter je dit voor jezelf kunt benoemen, hoe beter. Des te makkelijker wordt het om aan de juiste knoppen te draaien.
Welk gedrag laat je zien in de door jou gewenste situatie? Welke kwaliteiten of vaardigheden heb je nodig? Hoe ziet jouw omgeving eruit als je op jouw 10 zit? Zit je fysiek op een andere plek of werk je met andere mensen samen of reageert je omgeving anders op je? Welke overtuigingen over jezelf of je omgeving spelen in jouw doelsituatie een positieve rol? En tot slot: wat voor iemand ben je als je je doel hebt bereikt?
Een goed begin is het halve werk dus neem echt de tijd om voor jezelf helder te krijgen wat je doel en wens is.
Hoe is het nu?
Zo, en dan nu door naar het hier en nu. Je weet tot in detail hoe je het in de toekomst wil, waardoor het eenvoudig wordt om aan de hand van de vragen uit de vorige stap de check te doen hoe het nu is.
Wil je dat overzichtelijk in beeld brengen, pak dan een groot blanco vel. Trek op ongeveer de helft van de pagina, van boven naar beneden, een streep waardoor je als het ware de pagina in 2 helften verdeelt maar zorg dat je nog wat ruimte over hebt voor een kantlijn. Boven de linkerkolom schrijf je ‘toekomst’ of ‘doel’ of ‘wens’. Boven de rechterkolom schrijf je ‘nu’.
In de kantlijn schrijf je de vragen uit de vorige stap op en vervolgens vul je jouw antwoorden in de linkerkolom in. Daarna is de rechterkolom aan de beurt en geef je telkens antwoord op de vraag ‘hoe is het nu?’.
Als je je huidige situatie een cijfer zou moeten geven op een schaal van 0 tot 10, wat zou dat cijfer dan zijn? Hoe ver sta je van je gedroomde 10 af?
Wat is het thema dat speelt?
Laat vervolgens je schrijfselen even liggen, neem afstand door wat anders te gaan doen en laat je onderbewuste een tijdje zijn werk doen. In veranderprocessen is het onderbewuste namelijk net zo belangrijk als het bewuste. Denk maar aan de momenten dat je al een hele tijd je suf puzzelt op de letters bij een Wordfeud-spelletje. Lichtelijk geïrriteerd leg je het op enig moment weg want je ziet maar niet hoe je hier een goed scorend woord van kunt maken. Als je een tijd later het toch maar weer gaat proberen, kan het zomaar zijn dat je oog ineens op een perfecte lettercombinatie valt! Een prachtig voorbeeld van hoe het onbewuste voor jou aan de slag blijft gaan met het oplossen van een probleem. En zo kan het ook zijn werk voor je doen als je iets aan jezelf wil veranderen.
Terug dus naar jouw verlangen en gedroomde doel. Waar valt je oog op als je er met een afstand weer eens naar kijkt? Is er een rode draad te ontdekken in dat wat je opgeschreven hebt? Is er een thema wat een grote rol speelt? Bijvoorbeeld de balans tussen jou en de ander of tussen geven en nemen of begrenzen, loslaten of innerlijke rust? Gloort er wellicht al een oplossingsrichting?
Belemmerende patronen en overtuigingen
Wat hindert jou, nu op dit moment, om naar jouw gedroomde doel te komen? Wat staat in de weg? De meest krachtige manier om een verandering door te maken, is door bij deze vraag niet naar je omgeving te kijken maar op zoek te gaan naar eigen patronen, manieren en overtuigingen over jezelf, die ervoor zorgen dat de situatie is zoals ie is.
Vooral overtuigingen over jezelf zoals ‘ik ben geen ….’ of ‘ik kan niet …’ zijn vaak stevige gewichten die ons op onze plek houden. Daarnaast hebben we vaak onhandige patronen en strategieën die we keer op keer inzetten, die ons eerder weg houden van hoe we het idealiter willen dan dat ze ons helpen. De kans is groot dat je om je gedroomde doel te bereiken een andere aanpak moet kiezen. Aan welke knoppen in je huidige strategie of patroon mag jij gaan draaien?
Helpende hulpbronnen
Is er al eens een situatie geweest waarin je dicht bij jouw gedroomde 10 zat? Een situatie die je een 8 of 9 zou geven? Wat maakte die situatie tot een 8 of 9? Wat deed je toen anders dan nu? Waardoor kon je dat? Ook hier is het het meest helpend als je niet zo zeer kijkt naar wat er toen in je omgeving anders was, maar dat je op zoek gaat naar wat er in jou anders was waardoor je die andere ervaring had.
Dit zegt namelijk iets over de hulpbronnen die je al tot je beschikking hebt. Ga die hulpbronnen de komende periode eens vaker en bewuster inzetten. En ervaar hoe ze je al dan niet op weg helpen naar je gedroomde doel.
Welke hulpbronnen mis je nog? Hoe zou je ze kunnen ontwikkelen? Wat heb je daarvoor nodig?
Learning by doing
De laatste stap is dat je aan de slag gaat. Dat je zaken gaat uitproberen. Door bijvoorbeeld een hulpbron uit de vorige stap actief en bewust eens een week uit te proberen en hierop te reflecteren. Hoe werkte het wel en hoe nog niet?
Wie in je omgeving zou je om hulp of ondersteuning kunnen vragen? Is er een collega die heel goed is in wat jij ook wil kunnen? Vraag hem of haar een tijdje jouw buddy of mentor te zijn. Ga in gesprek met je leidinggevende of er wellicht taken of projecten zijn die je op kunt pakken zodat je op een natuurlijke manier uitgedaagd wordt naar je eigen doel te werken. Of onderzoek samen welke opleiding of training jou goed zou kunnen helpen.
Tot slot nog een advies: verwacht niet dat je met deze stappen in 1 rechte stijgende lijn naar je doel kunt. De werkelijkheid is weerbarstiger helaas. Iets veranderen zal met vallen en opstaan gaan. Maar door jouw 10 goed voor ogen te houden en jezelf telkens weer uit te dagen een stap vooruit te gaan, blijf je in beweging en kom je steeds dichter bij dat wat je jezelf toewenst.
Over Myriam de Roo
Myriam de Roo coacht vanuit haar bedrijf De Gelukkige Professional al meer dan 25 jaar professionals die op een kruispunt in hun loopbaan staan waarbij de focus op het vergroten van werkgeluk ligt. Met veel energie, humor en scherpte brengt ze haar coachees in beweging en helpt ze ze de gewenste verandering door te maken. Vaak is dit een combinatie van persoonlijke ontwikkeling en een gedegen loopbaanonderzoek. Met altijd de wens om authentieker, autonomer en arbeidsmarktfit in het leven te kunnen staan.