Artikel
9 dec '21
9 december '21
3 min

Ja of nee: is een cao verplicht voor alle werkgevers?

Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een schriftelijke overeenkomst tussen werkgevers en werknemers over arbeidsvoorwaarden. Bijvoorbeeld over loon, werktijden, proeftijd, opzegtermijn of pensioen. Een cao geldt voor alle werknemers binnen een bepaald bedrijf of bedrijfstak. Maar.. is het voor alle werkgevers verplicht om een cao te hebben?

Nee, een cao is niet voor alle werkgevers verplicht

Een cao is bij wet niet verplicht. Dit betekent dat als er geen cao (ondernemings-cao of bedrijfstak-cao) van toepassing is, jouw werkgever zich niet hoeft te houden aan cao-bepalingen. Soms is het zelfs mogelijk uitgesloten te worden van een algemeen verbindend verklaarde cao. Maar daarvoor gelden strenge regels.

In 4 gevallen is een cao wél verplicht

In de volgende 4 gevallen is een werkgever verplicht om een cao toe te passen:

  1. Een werkgever kan een cao afsluiten met één of meer werknemersorganisaties (meestal vakbonden). Dit heet ook wel een ondernemings-cao. Hierin staan bepalingen die toegespitst zijn op je onderneming. Het zijn vooral grotere ondernemingen die zo’n cao afsluiten. Als je hier als werkgever aan meewerkt, ben je verplicht de cao daadwerkelijk toe te passen.
  2. Een werkgeversorganisatie waar je werkgever lid van is, kan ook een cao afsluiten voor de bedrijfstak. In dat geval is de werkgever gebonden aan een bedrijfstak-cao en verplicht de cao daadwerkelijk toe te passen. Je werkgever moet daarvoor wel onder de werkingssfeer van die cao vallen. Dat wil zeggen dat de cao geldt voor het soort werkzaamheden in de onderneming.
  3. Ook als je geen lid bent van een werkgeversorganisatie, kan een cao verplicht zijn. De minister van SZW mag een cao namelijk verplicht stellen (algemeen verbindend verklaren) voor alle werkgevers en werknemers in een bedrijfstak. Deze verplichting voorkomt dat werkgevers onderling op de arbeidsvoorwaarden concurreren. Je mag dan bijvoorbeeld niet mindere arbeidsvoorwaarden bieden dan in de cao is bepaald.
  4. Het is voor een werkgever ook mogelijk een cao van toepassing te verklaren op een arbeidsovereenkomst. Dit heet een incorporatiebeding. Met zo’n beding geldt de cao altijd. Dat is onafhankelijk van een ondernemings-cao, het lidmaatschap van een werkgeversorganisatie of het algemeen verbindend verklaren van een cao.

Tip

Het komt best vaak voor dat er geen cao van toepassing is. Als er geen cao is die betrekking heeft op jouw werkgever en dus jouw arbeidsovereenkomst, dan maak je zelf afspraken met je werkgever. Het is verstandig deze afspraken schriftelijk in je arbeidsovereenkomst vast te leggen. Maar ook dat is niet verplicht.

Werk & geluk is een initiatief van Driessen Groep