De logica van (werk)geluk volgens Mo Gawdat

(Werk)geluk is net zo belangrijk als je gezondheid

Ondanks de vele voordelen van (werk)gelukkig zijn, maken we er niet echt een prioriteit van. Wanneer je wat grieperig bent ga je aan de sapjes, kippensoep en misschien zelfs paracetamol. Ook kruip je lekker op tijd in bed. Even extra goed voor jezelf zorgen. Maar als we ons ongelukkig voelen, wat doen we dan? Vaak is het antwoord ‘niets’. We denken dat het vanzelf wel weer over gaat. Mo Gawdat wil je daarom bewust maken van de keuze voor geluk. 

Dé formule voor (werk)geluk

Goed, Mo Gawdat dus. Hij heeft dé formule voor geluk ontdekt. Geluk = jouw perceptie van de gebeurtenissen in je leven versus jouw verwachtingen in het leven. Om te beginnen is het volgens Mo goed om te weten dat niemand je gelukkig kan maken. Je baas niet en je partner ook niet. Niks buiten jezelf maakt echt gelukkig. Zie het zo: Elke pasgeboren baby is in principe gelukkig. We worden niet ongelukkig geboren. Wel kunnen er dingen gebeuren die je een rotgevoel geven. Je voelt je dan ongelukkig. Je weer happy voelen is jouw verantwoordelijkheid.

Een paar simpele voorbeelden:

Regen. Niemand wordt nou echt enorm gelukkig van een stortbui. Maar regen op zich maakt ook niet gelukkig of ongelukkig. Wanneer je lekker binnen zit met een kop koffie dan boeit die regen je waarschijnlijk niet. Het is maar net wat je verwacht en wat je situatie is. Wanneer Buienrader je voorhoudt dat het stralend weer is, en je zag jezelf al op het terras zitten, dan zit je wel even een partij te balen. Het zijn je opvattingen en je verwachtingen, die twee dingen samen zorgen voor het wel of niet gelukkig voelen.

Natuur. De kans is groot dat natuur iets is waar je blij van wordt. Maar de natuur is behoorlijk chaotisch. Een zooitje ongeregeld aan bomen en struiken. Maar dat verwachten we ook. Niemand loopt teleurgesteld door het bos, denkend “wat jammer dat die boom zo krom is”. 

Boekentip: Wie heeft ons in godsnaam geleerd dat regen slecht weer is?

Serotonine versus dopamine

Wanneer je je echt rot voelt stort je je misschien op je werk of ga je flink feesten. Lekker je kop in het zand en jezelf afleiden. Wie kent het niet? De dopamine die je dan aanmaakt laat je denken dat je gelukkig bent. Maar dopamine is net paracetamol. Het lost het probleem niet op en het raakt op den duur uitgewerkt. Het is serotonine wat je nodig hebt. Serotonine geeft rust en geluk. En dat krijg je dus niet door volle bak te feesten.

Events en je verwachtingen

Tijdens de lockdown hadden we massaal een gebrek aan dopamine. Het was niet het vermogen om gelukkig te zijn dat kwijt was. Maar omdat we zo graag leuke dingen doen en ernaar uitkeken om dat weer op te pakken voelden we ons massaal ellendig. Dat komt opnieuw door de dingen die gebeuren, en je verwachtingen. Als die twee niet matchen dan gaat je brein zich daarop focussen. Dat is nou eenmaal ons overlevingsmechanisme. En op zich is dat prima. Gezond zelfs.

Je mag je best ongelukkig voelen. Soms is het zelfs nodig. Maar daarin blijven hangen is niet nodig. En dat blijven hangen is de hele oorzaak van het niet happy zijn. Je kunt in vervelende situaties niet gaan doen alsof er niks aan de hand is. Dat moet je ook niet willen. Maar blijf er dus niet in hangen. Zoals Mo zegt: “Suffering is a choice but pain is not.” Pijnlijke momenten zijn er nou eenmaal. Dat is geen keuze. Lijden wel.

Als geluk een keuze is, wat kunnen we dan doen?

Volgens Mo is geluk dus een keuze. Nu vind ik dat best een ingewikkelde, maar ik denk dat ik hem snap. Als voorbeeld haalde Mo ruzie met je partner aan. Ruzie mag echt wel en je mag het gewoon rot vinden. Dat mag je ook echt zo voelen en uiten. Maar blijf er niet in hangen. Het hele probleem is dat we niet getraind zijn in het loslaten van een naar gevoel.

Nog een voorbeeld: Je baas zei iets naars, iets wat je kwetst. De pijn die je voelt is oké. Normaal. En zelfs nodig. Het maakt ons namelijk wakker. Wat er gezegd is triggert iets. Hoe ga je daar dan mee om? Mo Gawdat legt dat uit aan de hand van drie stappen:

1. Accepteer je gevoel, verberg het niet. Je bent boos. En dat mag. Je mag het ook uiten, maar bedenk ook waarom je precies boos bent. Het komt vaak neer op het event, hetgeen gebeurd is, in relatie tot je verwachtingen. Wanneer iemand iets kwetsends zegt roept dat vaak ook gedachtes op. Ga bij jezelf na of die gedachte waar is. Weet je echt 100% zeker dat die gedachte waar is? Kunnen er ook andere redenen zijn waarom je partner dit zei? Is hij moe of onzeker? Is hij gefrustreerd door heel iets anders en reageert hij het op jou af? Als je niet 100% zeker weet of je gedachte waar is, laat het dan los.
2. Wat kun je eraan doen? Kun je erover praten? Iets veranderen? Dan vooral doen!
3. Wat als je er niks aan kunt doen? Je kunt natuurlijk niet terug in de tijd, dus wat dan? Kun je accepteren dat het is wat het is? Commit dan aan het accepteren. En bedenk wat jij de volgende keer anders kan doen.

Bounce-back

Zoals Mo zegt: “Unhappiness is survival.” Het is nodig. Maar je bounce-back-vermogen is wel belangrijk om onder de loep te nemen. Je vermogen om dat rotgevoel los te laten. Je moet soms ongelukkig zijn om weer gelukkig te zijn. Een soort reset. Een moment van reflecteren. Een relatie kan groeien door een ruzie. Je werk kan beter worden door minder leuke feedback. Meet dus niet je ongeluk, maar de mogelijkheid voor een bounce-back. Soms kan het een paar dagen nodig hebben maar ‘bounce’.

Purpose, transparantie en compassie

We maken allemaal weleens wat vervelends mee op ons werk. En we zijn echt niet elke werkdag, de hele werkdag, werkgelukkig. Wat werkgeluk betreft is het voor een bounce-back belangrijk dat je de purpose van je werk ziet. En dat je die purpose ook weer voor de geest kunt halen als het even allemaal tegenzit. Purpose kan klein zijn. Als het er maar is. Als je het maar ziet. Je accepteert het mindere namelijk een stuk makkelijker als er ook goede dingen zijn die je wel blij maken.

Naast purpose is het belangrijk om transparant te zijn. Laat je collega’s of partner weten wat er speelt. Zo kunnen zij hun verwachtingen aanpassen en is er minder kans op conflicten. We zijn van nature sociale wezens, we overleven alleen samen. Logisch dus dat we allemaal zoeken naar connectie, naar een stukje compassie. Maar zonder transparantie is het erg lastig om compassie te krijgen. In werksituaties kan HR, je leidinggevende of een coach je steunen maar, zoals ik al schreef, niemand anders dan jijzelf kan je gelukkig maken.

Denk als Mo: “I feel okay with life as it is.” De hoofdzaken zijn op orde dus relax.

Ben jij klaar om jouw geluk in eigen hand te nemen maar kun je nog wat tips gebruiken? Lees dan hier verder.